: Mooi toch, ooievaars in de bovenleiding?
Ooievaars werken zichzelf in de nesten door te broeden op een levensgevaarlijke plek: onze bovenleiding. Gevaarlijk voor henzelf en een veiligheidsrisico voor machinisten en de spoorbeheerder. Hoe krijgen we de dieren zover om een veilig thuis te kiezen?
Alleen al in de omgeving van Meppel zijn 29 nesten in de bovenleiding te vinden. “Je moet je voorstellen dat een nest al gauw uit honderden kilo’s aan takken kan bestaan. Die kunnen in wissels vallen, de bovenleiding beschadigen of zelfs op voorbijrijdende treinen belanden”, zegt ProRail ecoloog Folkert Volbeda.
Groot risico
Ook voor de ooievaars zelf is de locatie levensgevaarlijk, aldus Folkert. “Machinisten melden meer aanrijdingen met de vogels in de buurt van hun nesten. Dat is schrikken voor de machinisten, maar ook een gevaar voor de jongen en hun ouders. Daarnaast staat er 1500 volt op de bovenleiding. Dat geeft een hoog risico op elektrocutie en brandgevaar van het nest.”
Maar wat doen die ooievaars daar toch? Folkert legt het uit in de video!
Weghalen?
Dat er nu zoveel ooievaars zijn, is niet vanzelfsprekend te noemen. In de jaren 70 was de soort zelfs bijna uitgestorven in Nederland. “De ooievaar is een beschermde diersoort en dat vraagt om zorgvuldig handelen”, zegt Folkert. “Niet alleen de vogel, maar ook het nest zelf zijn het hele jaar door beschermd in de Wet natuurbescherming. We kunnen nesten dus niet zomaar weghalen. Dat vereist een ontheffing en een compensatielocatie voor vervangende nesten.”
Alternatieven
Met nestpalen rond het spoor en het aftoppen van bomen, proberen we de ooievaars naar andere locaties dan de bovenleiding te lokken. Vooralsnog met weinig succes, want ProRail kan nauwelijks alternatieve locaties aanbieden door gebrek aan beschikbare grond met voldoende afstand tot het spoor. “Een alternatief dichtbij het spoor heeft weinig zin, want de kans dat de ooievaar weer terugkeert naar een aantrekkelijk bovenleidingsportaal is dan groot. Het is helaas niet vanzelfsprekend dat onze buren zomaar openstaan voor het overnemen van ‘onze’ spoorooievaars.”
Meer in de toekomst
Zo blijven de ooievaars voorlopig nog in onze portalen nestelen. Bovendien levert elk succesvol nest het jaar daarop méér nesten op, door kopieergedrag van jongen en andere ooievaars. Daarmee groeit de populatie in razend tempo en daarmee ook het probleem. Als ProRail staan we dus voor een uitdaging om enerzijds de spoorveiligheid te garanderen en anderzijds zorgvuldig met ooievaars om te gaan. Want het is prachtig dat het goed gaat met de ooievaar, maar we zien ze natuurlijk liever nestelen in een veilige omgeving.