Upgrade op Kijfhoek

Het vernieuwde digitale heuvelsysteem op Kijfhoek is sinds 26 mei volledig in gebruik. Daarmee zijn alle zes bundels weer operationeel en kan het sorteren van goederenwagens, ook wel ‘heuvelen’ genoemd, op volle kracht plaatsvinden. We spraken projectmanager Janneke Tax over deze omvangrijke vernieuwing.

Kijfhoek, gelegen tussen Rotterdam en Dordrecht, is het grootste goederenemplacement van Nederland. Hier worden goederenwagens uit de Rotterdamse havens gesorteerd en verdeeld over treinen die heel Europa ingaan. “De vervoerder zet de trein bovenaan de heuvel, waarna de wagons op zwaartekracht naar het juiste spoor rollen”, legt Janneke uit. Het systeem stelt automatisch de wissels in, zodat elke wagon op het juiste spoor terechtkomt, en remt de rollende wagons af. “Dat complete systeem hebben we vernieuwd: van de drainage onder de sporen en de spoorstaven zelf tot alle apparatuur van het heuvelsysteem.”

Slechts vijftig hectare

Het systeem was na ruim twintig jaar flink verouderd. “Omdat veel onderdelen niet meer te krijgen waren, werd het steeds minder betrouwbaar." In juni 2023 begon de grote modernisering, in nauwe samenwerking met aannemer Siemens, voor het heuvelsysteem, en Dura Vermeer voor de spoorinfra. Ook DB Cargo, de grootste gebruiker van Kijfhoek speelde een belangrijke rol. “Dat was niet altijd makkelijk”, zegt Janneke eerlijk. “Je werkt op een terrein van slechts vijftig hectare, met strikte veiligheidsnormen én met twee aannemers.” Dura Vermeer werkte ook aan calamiteitenwegen, nieuwe brandblusvoorzieningen en calamiteitendisplays. “Deze voorzieningen hebben we inmiddels ook opgeleverd.”

Het heuvelsysteem, met zes bundels waar in totaal 41 sporen liggen, is in twee fasen vernieuwd. “Eerst hebben we drie bundels vervangen. Sinds juli 2024 draaide de helft van de sporen dus al op het nieuwe systeem. In mei 2025 is ook de tweede helft in gebruik genomen.” Het nieuwe systeem kent een aantal verbeteringen. “Zo zijn er technische seinen waarmee de machinist kan zien of de rijweg richting de heuvel helemaal vrij is. Bovendien kan het systeem de lopende heuveling herberekenen, zonder het heuvelproces te onderbreken.” Daarnaast vertelt Janneke dat er sporen zijn weggehaald. “Twee sporen hebben plaatsgemaakt voor een calamiteitenweg. Zo kan de brandweer nu met een blusvoertuig in het heuvelgebied komen.”

Het ‘afloopje’

“Samen met alle partijen hebben we de infrastructuur van Kijfhoek toekomstbestendig gemaakt. Toch is het belangrijk dat het systeem, dat we de komende vijftien tot twintig jaar gebruiken, flexibel genoeg is voor kleine aanpassingen. Bijvoorbeeld als de regels voor het heuvelen van gevaarlijke stoffen veranderen. Of als we meer wagons willen toevoegen aan ‘het afloopje’.” Janneke legt uit dat daarbij een setje wagons in één keer van de heuvel rolt. “Daarvoor gold een maximale lengte van 80 meter. Daar hebben we nu 120 meter van gemaakt. Maar misschien willen we dat in de toekomst nog wel verder oprekken.” Zulke aanpassingen worden dan geregeld via het onderhoudscontract.

Sinds het systeem volledig draait, is Janneke vooral opgelucht. “We hebben vooraf uitgebreid nagedacht wat er mis kon gaan en elke fase zes tot zeven weken getest. Toch verliepen de laatste weken moeizaam. Je kunt je voorstellen dat ik blij was toen de vervoerder na de eerste week appte dat alles goed werkt. Ik bedank ook zeker DB Cargo voor hun flexibele bijdrage aan het project”, sluit ze af.