De Wisselwerking : Vlonder op ’t IJ maakt keerlus tram mogelijk
Tramlijn 26 kan tot 2030 ongeveer acht maanden per jaar de halte aan de voorzijde van het station niet gebruiken. Dat komt door vervanging van de Oostertoegangsbruggen aan de oostkant van Amsterdam Centraal. Daarom past ProRail – tussen 6 februari en 25 april – de halte aan de IJ-zijde aan. We maken hier tijdelijk een volwaardige halte van en realiseren een tijdelijke voetgangerspassage over ‘t IJ. Bouwmanager Bastiaan Logtmeijer vertelt wat daar allemaal bij komt kijken.
Aan de IJ-zijde van het station ligt – aan De Ruijterkade – de keerlus van tram 26. “In die keerlus is al een tramhalte aanwezig”, vertelt Bastiaan. “Die wordt nu gebruikt bij calamiteiten, stremmingen en evenementen. Om een volwaardige halte te realiseren, is tot 2030 meer ruimte nodig. Daarom verbreden we de halte naar vijf meter.” Hiervoor wordt het huidige fietspad zo’n tweeëneenhalve meter naar het noorden opgeschoven, richting het IJ. “Voor voetgangers leggen we een tijdelijke vlonder op het IJ aan.”
Wisselende waterstanden
Het hoofdgedeelte van de voetgangerspassage bestaat uit een drijvend ponton. “Dat kan verticaal bewegen”, licht Bastiaan toe, “wat nodig is om de belasting en wisselende waterstanden op te vangen.” Het ponton wordt gestabiliseerd met zogenaamde spudpalen, die in de waterbodem zijn geplaatst. De constructie bestaat verder uit twee delen: twee vaste bordessen, die aansluiten op respectievelijk het Waterplein (westzijde) en de De Ruijterkade (oostzijde). Tot slot verbindt een beweegbare oploopvoorziening de bordessen met het ponton.
Tijdens de werkzaamheden communiceren we uiteraard ook veel met de weggebruikers, in dit geval vooral voetgangers en fietsers.
Prefabricage
Voor de aanleg van het ponton moesten eerst de bestaande kademuren, ter hoogte van het Waterplein en de De Ruijterkade, deels worden gedemonteerd. “Dat is nodig voor een geleidelijke overgang naar de nieuwe passage. We slaan die kademuren op om later weer terug te plaatsen. Daarna zijn de funderingspalen geplaatst voor de staalconstructie. Die bestaat uit twee delen: de bordessen en de loopvoorziening.” Holland Shipyards prefabriceerde het ponton in Hardinxveld; De Klerk Werkendam het bordes en de oploopvoorziening in Werkendam.
“Alle delen zijn gelijktijdig naar Amsterdam gevaren om ze daarna op hun plek te plaatsen.” Als het ponton straks niet meer nodig is, wordt het doormidden gezaagd om er twee werkschepen van te maken. “Hier is bij de bouw al rekening mee gehouden”, vertelt Bastiaan over deze duurzame oplossing.” Nu het ponton er ligt, kan Reimert Bouw en Infrastructuur starten met het verbreden van de halte, wat bestaat uit het omleggen van het fietspad en het straatwerk.
In originele staat
Het werk vraagt volgens Bastiaan veel afstemming met de omgeving. “Niet alleen de gemeente, NS en het GVB, maar bijvoorbeeld ook de Vervoerregio Amsterdam, Port of Amsterdam, Rijkswaterstaat, Project IJ-Boulevard en netbeheerders. Tijdens de werkzaamheden communiceren we uiteraard ook veel met de weggebruikers, in dit geval vooral voetgangers en fietsers.” In 2029 - 2030 wordt de voetgangerspassage weer afgebroken. “Dan herplaatsen we de opgeslagen kademuur ook. En brengen zo het gebied in de originele staat terug.”