Dit was ons nieuws

Het was een jaar van moeilijke keuzes, verdrietige incidenten, maar ook van verbetering en vooruitgang. In dit jaaroverzicht lees je hoe wij 2025 hebben beleefd. Wat er is gebeurd en waar we aandacht voor hebben gevraagd. Het gaat dan met name over het nieuws náást de talloze werkzaamheden en projecten die dagelijks zijn uitgevoerd. Het laat zien hoe we hebben gewerkt aan ons ultieme doel: het spoor veiliger en betrouwbaarder maken.

Harde lessen

Op 30 oktober rijdt trein op een beveiligde overweg bij Meteren op een vrachtwagen; vijf mensen lopen lichte verwondingen op en de schade aan de spoorinfrastructuur is enorm. Het is met stip het meest gelezen nieuwsbericht op onze website dit jaar.  In de dagen na het ongeval volgt een enorme hersteloperatie met honderden meters nieuw spoor en dwarsliggers. Maar binnen een week rijden de treinen weer. “Het herstel is een gigantische operatie,” staat die dagen in onze updates te lezen.

De beelden van het ongeval zijn bewust gedeeld om beroepschauffeurs te waarschuwen: liever een kapotte slagboom dan levensgevaar. “Als je vaststaat tussen de bomen: rij door,” benadrukken we samen met TLN. Intussen maken we dit jaar vaart met het sluiten van onbeveiligde overwegen - een beleid dat rechtstreeks gericht is op het terugbrengen van alle risico’s. 

Beter op tijd

Ondanks diverse storingen stijgt in 2025 de reizigerspunctualiteit op het Hoofdrailnet. Dat wil zeggen dat meer treinen op tijd of met kleine vertraging rijden. Het gezamenlijke programma Betrouwbaar Beter van NS en ProRail dat hiervoor is opgetuigd, wordt dan ook positief geëvalueerd. Maar de norm voor impactvolle storingen halen we niet: het zijn er teveel, bijna de helft is technisch van aard, ruim een derde ontstaat door ‘derden’, waaronder personen op of langs het spoor. Het overzicht van grote storingen in 2025 laat zien hoe kwetsbaar het netwerk kan zijn.

“De prestaties zijn beter, maar het aantal impactvolle storingen moet omlaag,” is de kern van onze halfjaarlijkse terugblik. We werken aan gerichter onderhoud, kortere hersteltijden en maken gebruik van meer slimme camera’s om het aantal storingen terug te dringen.  

Innovatie en toekomst

Niet alles draait om herstel: er zijn ook sprongen vooruit. Op 24 oktober start bijvoorbeeld een testfase met automatisch rijdende treinen (ATO) op de Betuweroute, samen met DB Cargo en Nederlandse en Duitse ministeries. Mirjam van Velthuizen, CFO bij ProRail, noemt het “een mijlpaal voor duurzaam en efficiënt spoorgoederenvervoer”.

En we bereiden het grote herstel van de HSL‑Zuid voor: in 2028 willen we vier van de tien probleemviaducten aanpakken om een deel van de vertraging terug te winnen, als tussenstap naar volledig herstel rond 2031. De aanloop is zichtbaar op het traject bij Rijpwetering: palenwanden worden geplaatst om verschuiving van de spoorbaan te stoppen.

Er is ook een wereldprimeur. In oktober vervangen we in Zeeland rijdraad door een variant van 100% gerecycled koper. Daarmee is Nederland het eerste land ter wereld waar deze duurzame innovatie wordt toegepast. Dankzij een nieuwe samenwerking met drie andere partijen krijgen we dat voor elkaar.

Leefomgeving

Het spoor is inmiddels structureel stiller dan voorheen. Daarom verlaagt de staatssecretaris het geluidproductieplafond met gemiddeld 3 dB op heel veel locaties. Dat kan nu dankzij jarenlang beleid en investeringen in onder meer raildempers en betonnen dwarsliggers. Deze ontwikkeling schept extra ruimte voor woningbouw langs het spoor en is dus van groot belang voor Nederland

Maar er zijn ook zorgen, als we kijken naar de leefomgeving. In december laten we weten dat vandalisme op stations de samenleving nog altijd miljoenen euro kost. In 2025 registreerden we ongeveer 3.600 meldingen en bedroegen de herstelkosten ruim €3 miljoen. “Elke kapotte lift of bekladde muur raakt duizenden reizigers,” zegt Karen te Boome, directeur stations bij ProRail, in het nieuwsbericht.

Ook de problemen met liften en roltrappen krijgt veel aandacht dit jaar. In regionale media en bij ons: in 2024 waren er 682 bevrijdingen uit liften melden we in maart. Vandalisme en falende techniek zijn belangrijke oorzaken. Met extra cameratoezicht en vervanging van verouderde onderdelen werken we aan oplossingen. 

Mens en natuur

Dieren op en rond het spoor zorgen in 2025 voor maar liefst 27.442 vertragingsminuten. Dat is veel. Ze worden veroorzaakt door reeën, zwanen, uitgelaten honden en losgebroken vee. Het is niet altijd te voorkomen, maar we vragen wel eigenaren om hekwerken goed te onderhouden, viervoeters niet bij het spoor uit te laten en we nemen zelf ook maatregelen.

Onze suïcidepreventie-aanpak boekt dit jaar resultaat: op locaties waar fysieke maatregelen (hekwerken en antiloopmatten) zijn gecombineerd met slimme camera’s daalde het aantal zelfdodingen met maar liefst 45%. De uitrol naar 50 nieuwe risicolocaties start eind 2025. “Met relatief eenvoudige maatregelen kun je veel leed voorkomen,” zegt programmamanager Kees Nijman. Daarom hebben we het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om een structurele financiële bijdrage gevraagd. En daarop hebben we een toezegging gekregen.

We hebben in 2025 ook naar mogelijke sabotage rond het spoor en digitale dreigingen gekeken. Het is duidelijk geworden dat het weerbaarder maken van het spoor - nu er geopolitieke spanningen zijn - om blijvende aandacht vraagt. We moeten voorbereid zijn op het ondenkbare, maar ook dat kost veel geld.

Vooruitkijken

Eind december kijkt onze CEO John Voppen tijdens een persgesprek in Haarlem naar de werkzaamheden in 2026 (meer dan 400 projecten), maar ook verder vooruit. En dan ziet ProRail toch wel wat donkere wolken. Met het huidige budget moeten we strenge keuzes maken en kijken naar 'instandhouding' van spoor en stations in plaats van ‘klaarmaken voor de toekomst’.

“Het spoor is en blijft de ruggengraat van duurzame mobiliteit,” vat hij samen. “Maar zonder structurele investeringen loop je achter de feiten aan. Wij maken af waaraan we begonnen zijn - en werken door aan veiligheid, betrouwbaarheid en innovatie.”