Wereldprimeur: 100% gerecyclede koperen rijdraden in Zeeland

Groene besparing

In totaal wordt dit jaar 36 kilometer aan dubbele rijdraad vervangen door volledig gerecycled koper. Dit gebeurt op het spoor tussen Roosendaal naar Vlissingen. Deze toepassing levert een CO2-reductie op van maar liefst 92 procent ten opzichte van koper uit mijnen. Dankzij de technologie van La Farga kan koper volledig worden gerecycled en hergebruikt. En dat vermindert de milieu-impact aanzienlijk.

De vervanging van de rijdraden, waar in totaal 75 kilometer aan draad voor nodig is, levert een besparing op die gelijkstaat aan de hoeveelheid CO2 die 20.000 bomen per jaar opnemen. Daarnaast besparen we hiermee 99 procent water, 89 procent fossiele brandstoffen en 99 procent uitstoot van zwaveldioxide.  

Deze 100 procent circulaire rijdraad, Genius genaamd, voldoet aan de Europese Norm EN50149 en de strenge eisen van ProRail (SPC00069). De Genius heeft dezelfde mechanische en elektrische eigenschappen als de traditioneel geproduceerde rijdraad. De duurzame rijdraden worden geïnstalleerd in Zeeland, omdat de rijdraad daar aan vervanging toe is. Ook andere koperen geleiders, zoals draagkabels en hangdraden, kunnen op duurzame wijze geproduceerd worden. 

Internationale samenwerking

Het toepassen van deze innovatie is het resultaat van een intensieve samenwerking tussen internationale en Nederlandse partners. Op de vakbeurs InnoTrans in Berlijn werd in 2024 door de vier partijen groen licht gegeven voor de toepassing van deze Genius-rijdraad op de Zeeuwse lijn. Het Spaanse bedrijf La Farga, wereldleider in koperrecyclingtechnologie, ontwikkelde de Genius. Railtech BV, leverancier van bovenleidingsmaterialen en systemen, levert deze rijdraad. Aannemer Strukton Rail voert de vervanging uit in opdracht van ProRail.  

“Als spoorbeheerder zijn wij trots op deze innovatieve internationale samenwerking”, zegt Janneke Vogels, directeur Duurzaamheid bij ProRail. “Door koper te recyclen en uit een circulair proces te gebruiken voor de vernieuwing van rijdraden, zetten we serieuze stappen in de transitie naar een klimaatneutrale en circulaire spoorinfrastructuur.” 

Meer duurzame stappen

ProRail wil de structurele inzet van 100 procent gerecyclede rijdraden in aanbestedingen en onderhoudscontracten stimuleren. Het doel is om het aandeel duurzaam geproduceerde koperen geleiders, waaronder rijdraad, in de spoorsector fors te vergroten. Zo leveren we een belangrijke bijdrage aan het doel van ProRail om in 2030 minimaal 55 procent CO₂-reductie te realiseren ten opzichte van 2015 én dragen we bij aan het behalen van de Europese klimaatdoelen.  

Samen verder

Tjark de Vries, directievoorzitter Strukton Rail Nederland reageert met trots: “Dat wij in Zeeland deze wereldprimeur beleven met alle betrokken partijen, is geweldig. Ik doe een oproep aan alle partijen die betrokken zijn bij het spoor om duurzaam en circulair werken verder te omarmen.”

Ook de CEO van Railtech BV, Dick van Harten, is enthousiast over deze mijlpaal: “Bij Railtech is het onze missie om samen met partners zoals ProRail, La Farga en de aannemers innovatieve, betrouwbare en duurzame spooroplossingen te ontwikkelen. Als verbindende schakel in de keten zijn we trots bij te dragen aan circulaire producten zoals deze rijdraad van 100 procent gerecycled koper. Duurzaamheid zit in ons DNA. Met deze ontwikkeling zetten we samen een inspirerende stap richting een toekomstbestendige en volledig circulaire spoorweg.”

Ecologische voetafdruk verkleinen

La Farga ontwikkelt geavanceerde en duurzame kopertoepassingen. Ze helpen industrieën hun ecologische voetafdruk te verkleinen en dragen bij aan de dringende maatschappelijke behoefte om natuurlijke hulpbronnen te beschermen en duurzame groei te bevorderen. 

“Dit project is een baanbrekende mijlpaal die bewijst hoe innovatie en samenwerking de toekomst van mobiliteit echt kunnen veranderen. Met de eerste 100% gerecyclede, emissiearme rijdraad leidt La Farga trots de weg naar een duurzamere wereld. We danken alle bedrijven die hebben meegewerkt aan het realiseren van deze prestatie”, aldus Inka Guixà, CEO van La Farga.