Dit is waarom ProRail in steeds hoger tempo onbeveiligde overwegen sluit

Overwegen sluiten is ingewikkeld

ProRail is inmiddels zeven jaar bezig met de aanpak van NABO’s en de deadline werd onderweg verschoven van 2023 naar 2027. Overwegen sluiten is namelijk ingewikkeld. Een overweg is niet ons ‘eigendom’; we moeten altijd samenwerken met wegbeheerders, gemeenten, omwonenden en andere belanghebbenden. En de kosten van de maatregelen worden gedeeld tussen ProRail en de wegbeheerder. Dus daar moeten we het ook over eens worden.

Elke NABO vraagt om een oplossing op maat. Een mooi voorbeeld is de NABO in Ruurlo die we in juli sloten. Daar gingen zes ontwerpen en vier jaar werk aan vooraf. Maar zo komen we wel tot een oplossing met oog voor de leefbaarheid en bereikbaarheid. De woning aan de onbeveiligde overweg in Ruurlo, is nu bereikbaar via een nieuwe ontsluitingsweg. 

Veiliger en betrouwbaarder

Staatssecretaris Thierry Aartsen (Openbaar Vervoer en Milieu): “Het is een mooie mijlpaal dat we binnen het NABO-programma bijna alle onbeveiligde overwegen op het gemengde net hebben aangepakt. Dat draagt direct bij aan de veiligheid van weg- en spoorgebruikers. Deze voortgang laat zien dat samenwerking tussen ProRail, gemeenten en omwonenden loont. Samen zorgen we ervoor dat het spoor steeds veiliger en betrouwbaarder wordt." 

Aanpak op stoom

Ook ecologie bleek een belangrijke factor als het gaat om tijdrovende elementen bij het sluiten van NABO's. We zijn onderweg heel wat beschermde diersoorten tegengekomen: van hazelworm tot kamsalamander.

Matthijs Bessems, programmamanager ProRail: "Toen we in 2018 begonnen, dachten we eerlijk gezegd dat het sluiten van 180 onbeveiligde overwegen vooral een kwestie van goed plannen zou zijn. Maar al snel bleek dat het door veel factoren om intensieve trajecten ging: van eigendomsverhoudingen en vergunningen tot ecologie en draagvlak bij omwonenden. We opereren steeds op het snijvlak van spoorwegveiligheid en individuele belangen. Door die factoren snel te herkennen en samen met onze partners op te lossen, kwamen we echt op stoom. We leerden van elkaar, keken steeds verder vooruit en gingen slimmer samenwerken. Daardoor kunnen we nu in hoog tempo NABO na NABO saneren of beveiligen."  

Nog negen te gaan

Binnen het NABO-programma gaat ProRail nog negen overwegen aanpakken. Van die NABO’s weten we inmiddels wat de oplossingsrichting is. Die worden de komende jaren aangepakt. Zo maken we het reizigersnet steeds veiliger. Waar voorheen nog twee tot drie dodelijke slachtoffers op NABO's te betreuren waren, is dat aantal de laatste jaren gedaald tot nul. 

Zijn dan alle NABO's straks verleden tijd? Nee dat niet. Wel hebben we straks alle NABO's aangepakt die openbaar toegankelijk zijn op het reizigersnet. In totaal zijn er nog 67 NABO's die niet openbaar toegankelijk zijn: veelal overwegen die gebruikt worden door agrariërs. Die vallen buiten het huidige NABO-programma. Het ministerie van IenW heeft nu aan ProRail gevraagd om te onderzoeken hoe we ook dertig van deze overwegen kunnen aanpakken.