Spoorwerkcheck
Woon of werk je binnen 300 meter van het spoor? Maak dan gebruik van onze spoorwerkcheck. Je ziet direct welke werkzaamheden in jouw buurt gepland staan.
Blik op het spoor : Dwarsliggers
Bielzen, balken, dwarsliggers. Hoe je ze ook noemt: ze zijn een onmisbaar onderdeel van de 7000 kilometer spoor in ons land. Zo'n 12 miljoen dwarsliggers zorgen dat de spoorstaven op de juiste afstand van elkaar blijven liggen. Maar… hoe worden ze gemaakt?
In de eerste aflevering van Blik op het spoor, zoekt spoorzoeker Romy het voor je uit. Kijk mee! Onder de video lees je over verschillende soorten dwarsliggers.
Houten dwarsliggers
Hout, beton of kunststof. Dat zijn de drie materialen waarin we dwarsliggers nu kennen. Hout wordt niet meer gebruikt en dat heeft een goede reden. Je zou zeggen dat hout duurzaam is, maar niets is minder waar. Het vergaat snel door weersinvloeden en de grote druk van rijdende treinen. Om de levensduur te verlengen, werden de houten dwarsliggers ingesmeerd met creosootolie. Maar toen eenmaal bleek dat creosoot een schadelijke stof is, werd het gebruik ervan in 2005 gestaakt.
Betonnen dwarsliggers
De dwarsliggers die we nu gebruiken zijn gemaakt van beton. Bestand tegen weer en wind en goed voor een lange levensduur. Toch heeft ook beton een keerzijde: de flinke CO2-uitstoot. Sterker nog, dwarsliggers staan bovenaan de top 20 van ProRail onderdelen in de keten die de meeste CO2 uitstoten. Omdat we elk jaar 200.000 dwarsliggers moeten vervangen, valt daar dus veel winst te behalen. Daarom testen we duurzame varianten op een stuk spoor in Zwolle: de proeftuin.
Duurzame dwarsliggers
In de proeftuin in Zwolle wordt uitvoerig getest met vier soorten duurzame dwarsliggers: drie van kunststof en een van zwavelbeton. Om de 100 meter ligt een andere variant onder het spoor. Sensoren en microfoons meten continu hoe goed de liggers zich houden en wat de invloed is op geluid en trillingen van de treinen. De dwarsligger van de toekomst is dus duurzaam én stil!