Stations : Buitenpoorten

Rechtstreeks vanuit de trein een natuurgebied instappen. Op verschillende stations in Nederland is dat heel gemakkelijk te doen. Deze zogenoemde 'buitenpoorten' dienen als toegangspoort naar de natuur. Ze moeten het aantrekkelijker maken voor mensen om met de trein richting de natuur te trekken.

De tekst op deze pagina is bijgewerkt op: 18 juni 2025.

Natuur toegankelijker maken

Uiteraard moet iedereen toegang blijven houden tot stedelijk groen, natuur en landschap. Dat is belangrijk voor de gezondheid, voor de behoefte aan recreatiemogelijkheden én voor het spreiden van toeristen. Zo wordt de natuur op een duurzame manier voor iedereen toegankelijk.

De eerste Buitenpoort is station Bussum Zuid, dat direct aan het Goois Natuurreservaat ligt. Andere stations in dit project zijn Castricum, Haarlem Spaarnwoude, Heerhugowaard, Baarn en Halfweg-Zwanenburg. Ook buiten Noord-Holland geniet dit project inmiddels interesse.

Handboek Buitenpoorten

Om te onderzoeken hoe stations het beste ingericht kunnen worden als buitenpoort, werd in 2019 gestart met station Santpoort Noord. Dit station geeft toegang tot natuurgebied Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Na de pilot van een half jaar is het Handboek Buitenpoorten gemaakt. Het handboek laat zien wat de ingrediënten van een buitenpoort zijn en hoe een station volgens een stappenplan ontwikkeld kan worden.

Lees hier het Handboek Buitenpoorten (pdf) Lees hier het Handboek Buitenpoorten (pdf)

Station Bussum Zuid: een buitenpoort
Station Bussum Zuid: een buitenpoort

Wat maakt een Buitenpoort?

Voor een Buitenpoort is het belangrijk dat het er duidelijker uitspringt, dat ze dicht bij de natuur liggen. Het stationsgebied is dan ook natuurinclusief ingericht en beheerd. Zo zijn vogelgeluiden op het perron of afbeeldingen van de bezienswaardigheden een voorbode van de natuurbeleving. Verder maken we meer gebruik van materiaal dat natuurbeleving oproept. Denk hierbij aan houten bankjes in plaats van polyester, en hekwerk in plaats van glasplaten. Ook meer planten of een bijpassende horecagelegenheid zal de connectie met het natuurgebied versterken.

Een Buitenpoort is ingericht om vogels, vleermuizen en insecten gastvrij te ontvangen, terwijl nestkasten in het gebouw zullen zorgen voor ruimte voor voedsel, veiligheid en voortplanting. Bij de inrichting van het station zijn de behoeften van de dieren mede bepalend voor de soort beplanting, materiaalkeuze en inrichting. Soms ligt het stationsgebied direct aan het natuurgebied, maar in veel gevallen is er een tussengebied, zoals een parkeerplaats. Daar zal dan een pad komen, zodat reizigers direct het natuurgebied kan bereiken.

Samenwerking

Buitenpoorten is een initiatief dat is opgezet door de provincie Noord-Holland, Metropoolregio Amsterdam, NS, IVN, gemeenten en natuurorganisaties. ProRail en Bureau Spoorbouwmeester werken bovendien actief samen met de provincie om dit initiatief uit te voeren.

Spoorwerkcheck

Woon of werk je binnen 300 meter van het spoor? Maak dan gebruik van onze spoorwerkcheck. Je ziet direct welke werkzaamheden in jouw buurt gepland staan.

Dit veld is verplicht en accepteert alleen cijfers en letters en geen spatie

Dit veld is verplicht en accepteert alleen cijfers