Vier jaar onderzoek geeft meer kennis over spoortrillingen

“Er is daadwerkelijk meer kennis opgedaan over spoortrillingen dan ooit tevoren. We weten veel beter wat werkt en wat niet werkt. En dat is vooral belangrijk voor de mensen die spoortrillingen ervaren als overlast,” schrijft staatssecretaris Thierry Aartsen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in het voorwoord van de publieksversie van het eindrapport.

Belangrijkste inzichten

De praktijkproeven leverden waardevolle inzichten op. Zo blijkt dat goed onderstoppen van het spoor – het op de juiste manier stabiliseren van de ballast – leidt tot 25 procent minder trillingen bij een 50 procent betere spoorligging. Ook het verwijderen van de betonplaten onder de sporen bij overwegen zorgt voor merkbaar minder trillingshinder; de overweg bestaat dan uit rubberen platen tussen de sporen.

“Voor mij is het belangrijkste resultaat van de IBS dat we trillingen nu beter kunnen kwantificeren en voorspellen. We hebben er meer grip op gekregen”, zegt Irene Kraak, programmamanager IBS bij ProRail.

Rekenmodel voor trillingsvoorspelling in ontwikkeling

Hoewel het IBS-programma is afgerond, loopt de ontwikkeling van het rekenmodel nog door. Dit model met de naam STEM (Spoor Trillingen Emissie Model),  geeft specialisten de mogelijkheid nauwkeuriger te voorspellen hoeveel spoortrillingen optreden in bepaalde situaties en welke maatregelen daar effectief zijn.  TU Delft, Deltares en TNO werken op initiatief van ProRail samen aan de ontwikkeling van STEM.

Vervolgstappen: van kennis naar praktijk

ProRail werkt aan implannen om de opgedane kennis in de praktijk te brengen. Ook wordt een opleiding ontwikkeld voor specialisten in de spoorbranche, en in 2026 volgt een internationale workshop. De samenwerking tussen spoorpartners blijft bestaan – want de aanpak van spoortrillingen vraagt om blijvende inzet.

Het IBS-programma is op 3 november afgesloten met een eindsymposium, waar de belangrijkste inzichten zijn gedeeld met betrokken partijen.