Overheden : Ontwikkelen en verdichten nabij het spoor

Verdichten, bouwen of ontwikkelen in de buurt van het spoornetwerk (spoor, emplacementen en stations) is populair. Het zijn stedelijke gebieden waar ruimte is om woningen, kantoren en andere voorzieningen te bouwen. In de buurt wonen van een station stimuleert en nodigt uit om met de trein te gaan reizen. Reizen met het openbaar vervoer is duurzaam en beter voor het klimaat.

De tekst op deze pagina is bijgewerkt op: 10 oktober 2025.

Elkaar versterken

Het spoornetwerk in Nederland is van groot belang voor onze economie, de bereikbaarheid en de mobiliteit van reizigers en goederen. Soms wringen de ruimtelijke opgaven van overheden - rond station of spoor - met die belangen. Door in een vroeg stadium samen te werken kan er een (omgevings)visie of (omgevings)plan worden ontwikkeld waarin de belangen van overheden en die van ProRail elkaar versterken.

Brochure

In de brochure 'Hoe verdicht, bouw en ontwikkel je in de buurt van het spoor?' is de ruimtelijke strategie uitgewerkt voor omgevingspartijen. Klik op onderstaande knop om hem online te lezen. 

Lees de brochure (pdf) Lees de brochure (pdf)

Kennis en expertise

ProRail heeft veel kennis en expertise van mobiliteit, bereikbaarheid, techniek, vastgoed, veiligheid en ruimtelijke ordening. En omdat wij in veel gevallen eigenaar zijn van de grond rondom het spoor en stations, is het handig om bij de start van de plannen met elkaar om de tafel te zitten. Op basis van de genoemde kennis en expertise kunnen we samen het gebied inrichten.

Op die manier is de kans het grootst dat we tot een visie of plan komen voor een gebied waar het aangenaam is om te verblijven en veilig gebruik van het spoor en onderhoud mogelijk blijft. Ook kunnen we adviseren over de afstemming met NS, vaak mede-eigenaar van stationsgebouwen. De ruimtelijk strategie van ProRail heeft verschillende bouwstenen om een goed en samenhangend ontwerp van voor ruimtelijk opgaven op te leveren.  

Afwegingskaders

Naast de brochure over de ruimtelijke strategie geven de onderstaande afwegingkaders meer duiding voor specifiekere ontwikkellocaties. Als je vragen hebt met betrekking tot dit onderwerp, dan kun je contact opnemen met de betreffende regionale contactpersoon

Afwegingskader 'Bouwen boven en onder het spoor' (pdf) Afwegingskader 'Bouwen boven en onder het spoor' (pdf)

Afwegingskader 'Bouwen naast het spoor' (pdf) Afwegingskader 'Bouwen naast het spoor' (pdf)

Spoorwerkcheck

Woon of werk je binnen 300 meter van het spoor? Maak dan gebruik van onze spoorwerkcheck. Je ziet direct welke werkzaamheden in jouw buurt gepland staan.

Geen geldig huisnummer, vul alleen het cijfer in.

Geen geldige postcode, vul alleen cijfers en letters in zonder spatie.