Dienstregeling 2023: groei en krimp tegelijk

Spoorgebruik

Als spoorbeheerder krijgt ProRail elk voorjaar van alle spoorvervoerders aanvragen binnen om het komend jaar het spoor te mogen gebruiken. Het gaat vooral om personentreinen en goederentreinen, maar denk ook aan ander vervoer zoals meettreinen of ruimte voor ProRail om werkzaamheden uit te voeren. Dit jaar ging het om aanvragen van veertig partijen.

Wrijving in groei

De aanvragen die worden ingediend worden meer en groter. We zien een toename van het treinverkeer. Toch zal er komend jaar een dip zijn in die trend van groei van spoorbewegingen voor het binnenlandse treinverkeer. In augustus kondigde NS aan minder treinen te laten rijden in 2023 door personeelstekort.

Wout Peters, manager jaardienstverdeling: “We beschouwen dit als een tijdelijke situatie. Op lange termijn zien we nog steeds een flinke groei op ons afkomen. Natuurlijk proberen we de vrijgekomen capaciteit zo goed mogelijk te benutten. Dit betekent vooral een verbetering van de logistiek, bijvoorbeeld door een goederentrein minder stops te laten maken. Naast de reguliere dienstregeling, is er ook altijd nog zogenoemde ‘vrije ruimte’ op het spoor. Iedere vervoerder kan hier ad hoc gebruik van maken. Dus zowel reizigerstreinen als goederentreinen, en zowel nationaal als internationaal verkeer. Hiervoor is nu wat meer ruimte ontstaan.”

Meer werkzaamheden

Mike Roos, programmamanager bij ProRail: “We beginnen het proces van capaciteitsverdeling meestal met duizenden conflicten in de puzzel. Dat wil zeggen dat er meerdere aanvragen voor dezelfde tijden en sporen zijn aangevraagd. Die conflicten lossen we op door verschuivingen te doen, in overleg met de vervoerder. Net zo lang tot de puzzel in elkaar past. Dit is elk jaar een enorme uitdaging.”

“Om het spoor te onderhouden en klaar te maken voor de toekomst, zijn we volop aan het werk aan het spoor. Ook hierin zien we een groei. Meer treinen en meer werkzaamheden zorgt ervoor dat de netto bruikbare capaciteit schaarser wordt. Dit maakt ons proces steeds ingewikkelder.”

Internationaal treinverkeer

Bestaande vervoerders breiden hun opties uit, naar bestemmingen als Praag, Zurich, Parijs en Barcelona. En er komen nieuwe vervoerders bij. Zo heeft European Sleeper een nieuwe internationale nachttrein sinds 2021. Hun ambitie is om zo snel mogelijk naar Europese steden, zon- en winterbestemmingen te rijden.

De groei van internationaal reizen met de trein is een duurzame en positieve ontwikkeling. Voor de capaciteitsverdeling wordt daarmee dit ‘puzzelstuk’ steeds groter in relatie tot andere capaciteitsaanvragers.

Nieuwe dienstregeling in december

De periode tussen nu en december gebruiken vervoerders om hun personeel en materieel te plannen. Half december gaat de nieuwe dienstregeling daadwerkelijk in.