Wat wij doen : BKN Spoor
Het is één van onze belangrijkste taken: ervoor zorgen dat het Nederlandse spoor – op lange termijn – goed onderhouden blijft. Maar het wordt steeds moeilijker om dat betaalbaar te houden. De kosten nemen toe en het beschikbare budget groei slechts beperkt mee. Dat is dus een uitdaging. Wij noemen dat ‘maakbaarheid en betaalbaarheid’.
Keuzes maken
Samen met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat hebben we daarom keuzes gemaakt en vastgelegd in een Basis Kwaliteitsniveau Spoor (BKN). Daarin staat waar we het beschikbare geld voor onderhoud aan willen uitgeven. Zo kunnen we doen wat noodzakelijk is: duurzame mobiliteit in Nederland betaalbaar houden.
In BKN hebben we met de volgende zaken rekening gehouden: het intensief gebruik van het spoor, de stijgende kosten, noodzakelijke investeringen en het beperkte budget.
-
Intensief gebruik
Het huidige Nederlandse spoor stamt veelal van vlak na de Tweede Wereldoorlog en gaat zo'n veertig jaar mee. Daarom is er nu op veel plekken een tweede ronde groot onderhoud nodig. Maar omdat er steeds meer treinen rijden, slijt de infrastructuur sneller. Het wordt steeds intensiever gebruikt.
-
Stijgende kosten
Materialen worden duurder en we moeten aan steeds meer wet- en regelgeving voldoen. Dat kost geld. En door de krapte op de arbeidsmarkt zijn de salarissen gestegen. De rekening voor het onderhouden van het spoor stijgt daardoor.
-
Noodzakelijke investeringen
De wereld verandert en daarom moeten dingen anders dan voorheen. Neem bijvoorbeeld de invloed van het klimaat op het spoor: er zijn nieuwe oplossing nodig om duurzaam te bouwen en te onderhouden. Ook moeten we innoveren op het gebied van werkomstandigheden. Daar is geld voor nodig.
-
Beperkt budget
De Rijksoverheid heeft een Mobiliteitsfonds. Dat is een pot met geld waarmee naast de aanleg, beheer en onderhoud van infrastructuur ook andere maatregelen, voorzieningen en onderzoek worden bekostigd. Maar het beschikbare geld is niet voldoende voor alle maatschappelijke uitdagingen en ambities. Het dwingt ons tot het maken van keuzes. Wat doen we wel? Wat doen we anders? En wat doen we niet?
Het absolute minimum
Samen met het ministerie hebben we vastgelegd wat het absolute minimum aan ambities is en het absolute minimum aan activiteiten dat nodig is om het spoor goed te laten functioneren. En wat we minimaal nodig hebben en moeten doen om vervoerders en reizigers goed te blijven bedienen. Zo kunnen we het spoor op lange termijn goed onderhouden met het geld dat beschikbaar is en zorgen we ervoor dat de kosten niet verder oplopen. Het resultaat is een betaalbaar spoor in Nederland.
Maar de keuzes waren niet makkelijk. Reizigers en vervoerders kunnen daar iets van merken. We hebben geprobeerd om dit tot het minimale te beperken en tóch verantwoorde keuzes te maken.
-
Efficiënter werken
We kijken kritisch hoe ProRail zelf kan besparen door efficiënter en slimmer te werken.
-
Meer onderhoud overdag
We willen meer overdag werken in plaats van ’s nachts. Op deze manier kunnen aannemers meer werk verzetten, is het makkelijker om personeel te vinden en wordt het werk goedkoper, veiliger en gezonder.
-
Slimmer omgaan met vervanging
We onderzoeken of de bestaande infrastructuur langer mee kan. Het gaat dan om de levensduur van sporen, stations en bruggen. Hierbij letten we uiteraard scherp op de kwaliteit en veiligheid. En dat laatste staat bij ons altijd voorop.
-
Stations anders beheren
We kijken kritisch naar het voorzieningenniveau op stations en stellen vervanging van bankjes en ander meubilair waar mogelijk uit. Daarnaast sluiten we een aantal weinig gebruikte fietsenstallingen (gedeeltelijk). Zo besparen we op onderhoudskosten.
-
Minder wisselverwarming
Door klimaatverandering zijn er minder winterse dagen. Het blijkt dat wisselverwarming niet altijd meer nodig is. We hebben daarom besloten het aantal wisselverwarmingsinstallaties - waar dit kan - te verminderen. Zo besparen we niet alleen op energiekosten, maar ook op aanleg- en onderhoudskosten.
-
Slimmer werken met data en digitalisering
We kunnen in deze tijd niet meer zonder digitalisering. We onderzoeken hoe we op basis van data en digitalisering spooronderhoud en de coördinatie van het treinverkeer kunnen verbeteren. En dat gaan we ook doen bij ondersteunende processen zoals administratie en inkoop. Onze visie op digitalisering is hierbij leidend.
Een goede voorbereiding
Om de genoemde BKN-maatregelen uit te voeren, is een goede voorbereiding nodig. Bovendien willen we bepalen of ze praktisch en financieel haalbaar zijn. Daarom gaan we met andere organisaties in de spoorsector in gesprek over de gevolgen. Dat is belangrijk, omdat alleen een gezamenlijke aanpak ervoor kan zorgen dat we met BKN bijdragen aan betaalbaar en duurzame mobiliteit in Nederland.