Natuurbeheer : Proeftuinen onkruidbestrijding

Veiligheid

De ballastbedden waarop het spoor ligt en schouwpaden langs het spoor moeten vrij zijn van begroeiing. Dat heeft een simpele reden: veiligheid. Daarom onderhouden we het groen. Onkruidbestrijding hoort daarbij. Op dit moment wordt daarvoor op sommige plekken nog gebruik gemaakt van chemische onkruidbestrijding. Daar wil ProRail vanaf. Daarom zoeken we alternatieven.

Dat doen we niet alleen: met andere Europese spoorbeheerders delen we kennis en pakken gezamenlijk projecten op. We werken samen met onze aannemers, groenbeheerders en innovatieve ontwikkelaars van onkruidbestrijding. En testen worden waar nodig uitgevoerd met behulp van monitoring en bodem(water)onderzoek door ecologische adviesbureaus.

Proeftuinen

Op locaties langs het spoor zijn we proeftuinen gestart. Zo onderzochten we in een berm alternatieven voor de bestrijding van de Aziatische duizendknoop. Een invasieve exoot die we maar moeilijk onder controle krijgen. We zetten verschillende zones af: vakken van een paar vierkante meter waar verschillende leveranciers deze hardnekkige plant drie jaar lang bestreden.

Op verschillende locaties verspreid door Nederland testten we alternatieven voor het onkruidvrij houden van schouwpaden.

Alternatieve bestrijdingsmiddelen

De Aziatische duizendknoop zijn we te lijf gegaan met elektriciteit, heet water, bevriezing met vloeibaar stikstof en een combinatie van deze methoden.

Op het schouwpad testten we naast naast bevriezing ook een chemisch middel dat minder schadelijk zou moeten zijn, namelijk pelargonzuur. Het komt uit de zogeheten green chemistry: chemische middelen die snel afbreekbaar zijn zonder negatieve milieueffecten. De Duitse en Franse spoorwegen gebruiken het middel al maar ProRail heeft in een pilot de effecten op de Nederlandse water- en bodemomstandigheden getoetst. Als we chemische onkruidbestrijding inruilen voor middelen uit de green chemistry, willen we natuurlijk niet van de regen in de drup stappen.

Resultaten

Bij de proeftuinen met Aziatische duizendknoop deden we ervaring op met verschillende bestrijdingsmethodes en de toepasbaarheid in een spoorse omgeving. Er zaten veelbelovende methoden in deze test, die we graag verder verkennen. Elektriciteit en bevriezing bijvoorbeeld toonden zulke goede resultaten, dat we deze methoden nu ook uittesten op andere onkruiden op het schouwpad.

Voor de test op het schouwpad is de conclusie dat het pelargonzuur inderdaad snel wordt afgebroken en er geen restproducten herleidbaar zijn. Maar het middel is minder effectief dan de middelen die nu gebruikt worden. Het is dus nog geen volwaardig alternatief. Wel hebben we kennis opgedaan waarmee we, naar verwachting, de effectiviteit kunnen vergroten. Daarom gaan we verder testen met deze methode. Hetzelfde geldt voor bevriezing: de effectiviteit van de behandeling laat ruimte voor verbetering, maar de eerste stappen tonen de potentie. Daarnaast gaan we nog meer methodes testen en blijven er ook nieuwe innovaties opkomen.

Extra uitdagingen

Stel: ProRail vindt een uitstekend alternatief voor de chemische onkruidbestrijding. Dan zijn er nog extra uitdagingen. Want hoe pas je het toe? In Nederland ligt ruim 3000 kilometer spoor. Bevriezing bijvoorbeeld, moet met een machine direct op de begroeiing worden aangebracht: dat is zeer arbeidsintensief. Normale machines zijn geen oplossing: die passen vaak niet op het schouwpad of een talud. We zoeken dus naar een doelmatig middel én een geschikte methode.

Daarbij moeten we zeker weten dat die methode geen gevaar oplevert voor onderdelen rond het spoor: kabels of treinbeveiliging mogen niet beschadigd worden door bijvoorbeeld kokendhete stoom of elektriciteit waarmee we onkruid willen bestrijden.

Nieuwe proeftuinen

Intussen testen we verder. In samenwerking met het internationale spoorwegorganisatie UIC en met het Belgische Infrabel hebben we een Europese subsidie aangevraagd om nieuwe methoden nader te onderzoeken en ontwikkelen. Naast de eerder genoemde methodes, werken we ook aan een test met bestraling met UV-licht.

Er is één methode waarvan we zeker weten dat die werkt: tenminste eens per maand maaien. Maar daar hebben we simpelweg het materieel, de mensen en het geld niet voor. Daarom onderzoeken we ook de ontwikkeling van een robotmaaier langs het spoor.

Ontwerp van de paden

Tot slot kijken we naar het ontwerp van de paden langs het spoor, kan dat misschien slimmer? We onderzoeken de mogelijkheid van een groen pad, bijvoorbeeld van laag-groeiende vegetatie, waar mensen veilig overheen kunnen lopen.

Zo verwachten we voor de verschillende situaties langs het spoor passende, effectieve methoden te kunnen toepassen tegen verantwoorde meerkosten als alternatief voor chemische onkruidbestrijding.