Spoorprestaties verbeteren
Ons Datalab doet simpelweg twee dingen: naar ‘buiten’ kijken welke technologische ontwikkelingen we voor het spoor kunnen gebruiken en binnen ProRail problemen ophalen en daar oplossingen voor zoeken. Het doel: onze spoorprestaties verbeteren.
Voorspellen
Met artificial intelligence (AI) bijvoorbeeld. We laten onze computers zelf zoeken naar patronen. Computers kunnen namelijk verschrikkelijk veel data verwerken en leren van het verleden. We gebruiken kunstmatige intelligentie bijvoorbeeld om inzicht te krijgen in het energieverbruik dat op een bepaald traject nodig is in de toekomst. Belangrijk, omdat we ons moeten voorbereiden op een forse groei van 30% meer reizigers en 50% meer goederenvervoer over het spoor in 2030.
AI leert ons pieken in het energieverbruik voorspellen. Wat is de impact van het gewicht van een trein op dit traject? Wat doet remmen of optrekken met het verbruik? En hoe hard hij rijdt? Bij welk weer? Rijdt er nog een andere trein? Een computer legt verbanden en houdt rekening met allerlei uitzonderingssituaties. Zo levert AI ons voorspellingen op aan de hand waarvan wij kunnen checken of de huidige infrastructuur de groei wel aankan.
Kijken met glasvezel
Wist je dat ProRail een gigantisch glasvezelnetwerk heeft? Overal waar spoor ligt, ligt ook glasvezel. Dat is nodig omdat we ons eigen communicatienetwerk hebben: GSM-R. Dat zorgt voor veiligheidscommunicatie tussen machinist en de verkeersleiding.
Maar met dat glasvezel kunnen we nog véél meer, dachten ze bij het Datalab.Glasvezelkabels bestaan uit een bundel fiberkabeltjes en je hoeft maar twee van die vezeltjes vrij te houden om licht tussen heen en weer te zenden. Zo kun je de glasvezel gebruiken als trillingssensor. Het Datalab experimenteerde hier een jaar lang mee en nu kunnen we over afstanden tot 40 kilometer langs het spoor van alles ‘zien’. Een trein die rijdt. Maar ook dat er één wiel van die trein wat tikt.Spoorstaven die tikken bij een elektrische scheidingslas. Hoe intensief een spoorovergang gebruikt wordt. Ja, zelfs voetstappen langs het spoor door spoorlopers. Een techniek waarvan we nu uitzoeken hoe we die verder kunnen inzetten.
Duurzamer
Door sensoren te plaatsen op reizigerstreinen en in de infrastructuur, kunnen we continu van alles meten. Omdat de sensoren ‘zien’ of er wat mankeert aan de trein of onze spoorinfra, vergroten we de veiligheid vergroten en voorkomen vertragingen. Ook koppelen we databronnen. Zo zoeken we naar invloeden van bijvoorbeeld weersomstandigheden op spoorslijtage of het energieverbruik van treinen. We kunnen machinisten inzicht geven in hun rijgedrag en uitleggen hoe ze energiezuiniger kunnen rijden. ICT zetten we in om samen met vervoerders te werken aan prestatieverbetering.