Vervoerders : Open access
Spoorwegondernemingen die passagiersvervoer willen aanbieden, hebben sinds 1 januari 2019 het recht op ‘open toegang’: open access. Dit betekent dat naast partijen met een concessie ook andere spoorwegondernemingen passagiersdiensten mogen aanbieden.
Voorwaarden
Het recht op open toegang geldt voor verbindingen binnen Nederland, maar ook op internationale spoorverbindingen van en naar Nederland.
De voorwaarden die gelden voor toegang en gebruik van de door ProRail beheerde hoofdspoorwegen zijn opgenomen in de Netverklaring. Ook de procedures, regels en tijdschema’s op het gebied van capaciteitsverdeling zijn opgenomen in de Netverklaring.
Lees meer over Netverklaring Lees meer over Netverklaring
Information about Network Statement Information about Network Statement
Melden nieuwe passagiersdienst
1. Melding aanvraag aan ProRail en Autoriteit Consument & Markt
Je doet uiterlijk 18 maanden voor de geplande start van de dienstregeling melding van de open toegang aanvraag aan ProRail en aan Autoriteit Consument & Markt (conform artikel 57 lid 4 van de spoorwegwet).
Je doet de melding aan ProRail via dit e-mailadres.
2. Reactie ProRail
Een accountmanager van ProRail neemt binnen 2 weken contact met je op voor het maken van een afspraak. Tijdens deze afspraak kun je jouw voorgenomen passagiersdienst toelichten. De accountmanager geeft je inzicht in de rechten en plichten op basis van de toegangsovereenkomst of capaciteitsovereenkomst en de Netverklaring en plant indien nodig een gesprek met jou en een business consultant van de afdeling informatiediensten in. Naast dit gesprek verstrekt de accountmanager een formulier waarop de door ProRail benodigde gegevens voor het vervolgtraject door de aanvrager moeten worden ingevuld.
3. Toetsing uitvoerbaarheid voorgenomen aanvraag door ProRail
De voorgenomen passagiersdienst wordt, op basis van de door aanvrager aangeleverde gegevens, door ProRail MLT (middel lange termijn) getoetst op logistieke inpasbaarheid, de technische infrastructuur (waaronder energievoorziening, overwegen, detectie etc.) en de omgeving (geluid, transfer, stikstof etc.). MLT heeft hiervoor drie toetsrondes ingepland gedurende het jaar; In januari, mei en september. Deze toets duurt, afhankelijk van de aanvraag, circa drie maanden.
Bij de toetsing wordt de dienstregelingsstructuur en de infrastructuur van het gewenste (start)jaar als uitgangspunt genomen. Aan de toets of de resultaten ervan kunnen geen capaciteitsrechten worden ontleend. Vroegtijdige toetsing vergroot de kans op veilige toelating in het gewenste jaar en tijdig oplossen van eventuele knelpunten.
Indien er naar aanleiding van de resultaten van de toetsing aanvullend onderzoek nodig is wordt het vervolg met de aanvrager besproken. De toetsingstermijn is afhankelijk van het onderzoek wat moet worden uitgevoerd. Ook kunnen hier kosten aan verbonden worden als analyses noodzakelijk zijn waarvoor bijvoorbeeld ingenieursbureaus moeten worden ingezet.
De uitkomsten van deze toetsen worden, wanneer gereed, door de afdeling MLT en de accountmanager met de aanvrager besproken.
4. Aanvraag capaciteit
Bij de capaciteitsaanvraag die je doet voor het komende dienstregelingjaar, toetst ProRail of je voldoet aan de eisen van de Spoorwegwet. Aanvraag van capaciteit voor treinpaden voor zowel de jaardienstverdeling als in de ad hoc fase, staat omschreven in hoofdstuk 4.5 van de Netverklaring.
Naast het aanvragen van capaciteit dien je ook een aanvraag in te dienen voor rangeerbewegingen en opstelcapaciteit.
5. Opstartteam
Na definitieve aanvraag van de treinpaden in de jaardienst en gelet op de uitkomsten uit de MLT en afhankelijk van de omvang van de voorgenomen dienstverlening, wordt in overleg met de accountmanager bepaald of er een opstartteam geformeerd moet worden. In het opstartteam worden de verschillende, op dat moment benodigde, disciplines binnen ProRail aangehaakt om de start van de treindienst zo soepel mogelijk te laten verlopen. Aanvrager neemt zelf ook deel aan het opstartteam.
6. Afsluiten Toegangsovereenkomst of Capaciteitsovereenkomst
Vóór ingang van de (nieuwe) dienstregeling moet een Toegangs- of capaciteitsovereenkomst ondertekend zijn.
Het proces voor het tekenen van de Toegangs- of Capaciteitsovereenkomst start in september van het jaar van de start van dienstregeling (december) van de open toegang aanvraag. Het proces wordt begeleid door de accountmanager.
Indien er een Capaciteitsovereenkomst wordt aangegaan dient de capaciteitsgerechtigde uiterlijk dertig dagen vóór de eerste verkeersdag bij ProRail te melden welke spoorwegonderneming de treindienst zal verzorgen in de capaciteit van de gerechtigde, dit geldt ook voor het gebruik van de aangevraagde opstelcapaciteit. Als deze melding niet wordt gedaan vervalt de reservering van de capaciteit. Melding wordt gedaan aan jouw accountmanager en schriftelijk naar dit e-mailadres.