Slim geluidshinder en gladde sporen tegengaan

Nieuws

21 september 2020

Geluidshinder door piepende treinen, gladde sporen en vierkante wielen halen regelmatig de media. Ze wekken ergernis bij reizigers en omwonenden van het spoor. Sander Koning, programmamanager bij ProRail is ermee bekend. Op feestjes hoort hij vaak het gemopper. Als het te bont wordt, grijpt hij in. Hij zegt dan: “Gladde sporen in de herfst hebben we behoorlijk onder controle; vorig jaar was de punctualiteit in de herfst al heel hoog. Dat kwam niet alleen door de milde herfst maar ook door de maatregelen die ProRail en de vervoerders treffen. Ook voor geluidsoverlast zijn we continue op zoek naar betere oplossingen. We willen namelijk ook sociaal duurzaam zijn.”

Vanaf een rijdende trein

Sander verduidelijkt: “Met de pilot Wiel Railconditionering, die ProRail samen met NS uitvoert, zetten we vol in op het verder voorkomen of verminderen van geluidsoverlast, gladde sporen en slijtage. Voor ons is geluidreductie één van de belangrijkste doelen van dit project. Op dit moment gebeurt dat vooral vanuit vaste installaties langs het spoor, maar we onderzoeken of dat beter kan vanaf een rijdende trein.” 

Goede buur

Voordat Sander vertelt hoe dat werkt, legt hij uit waar het snerpende geluid dat we soms horen, vandaan komt. “Bij een trein die rechtdoor rijdt, staan allebei de wielen evenwijdig op de spoorstaven, maar in de bocht neemt het wiel aan de binnenkant een kortere weg. Zeker op mooie warme dagen kan daar door wrijving tussen het staal van de wielen en het staal van de spoorstaaf, piepende herrie ontstaan. Omwonenden van het spoor ervaren deze geluidpieken als uitermate hinderlijk. Omdat we een goede buur willen zijn, onderzoeken we wat we hieraan kunnen doen.”

  • Trein bij een overweg in de herfst
    Trein bij een overweg in de herfst
  • Sander Koning werkt aan duurzame mobiliteit
    Sander Koning werkt aan duurzame mobiliteit
  • Trein in een herfstig landschap
    Trein in een herfstig landschap

Conditionering vanaf een rijdende trein 

Het middel dat we inzetten om het gepiep tegen te gaan, zal het komende anderhalf jaar vanuit 58 Flirt-treinen, die door NS als sprinters worden ingezet, op het spoor worden gespoten. Dit luistert nauw: het moet voldoende zijn voor geluidsreductie en tegelijk zorgen dat het spoor stroef genoeg blijft voor het treinverkeer. Door deze conditioneringsmaatregel zal het ‘staal-op staal’-geluid verminderen.

De verwachting is dat met conditionering vanaf een trein minimaal dezelfde geluidsreductie kan worden gerealiseerd (10 dB) als met de huidige vaste installaties. Daarmee blijven we onder het wettelijke geluidsplafond. “Ook NS hecht veel belang aan geluidsreductie”, weet Sander. 

Meer treinen laten rijden

“Als het ons lukt de geluidsoverlast verder terug te dringen, kunnen we binnen de wettelijke geluidsruimte meer treinen laten rijden”, blikt Sander vooruit. En dat is precies de ambitie voor 2030. “Op termijn hopen we dan ook op plekken waar we (nog) niet verplicht zijn in te grijpen, eenvoudig voor geluidsreductie te kunnen zorgen vanaf een rijdende trein.”

Voor geluidsoverlast zijn we continue op zoek naar betere oplossingen. We willen namelijk ook sociaal duurzaam zijn.

Sander Koning programmamanager bij ProRail

Uitgebreid testen

Met de vaste installaties langs het spoor kunnen we nu alleen op vooraf bepaalde plaatsen het spoor conditioneren. Dat verandert als we gebruik maken van frequent rijdende treinen. We kunnen kiezen waar, wanneer en hoeveel middel we spuiten. Om alle effecten gedegen te onderzoeken, ook de kosten en baten, heeft het ministerie van IenW ProRail en NS gevraagd uitgebreid te testen. Alle reden om de pilot te starten dus.

Ook intercity’s en goederentreinen

Helemaal nieuw is deze manier van conditioneren trouwens niet. Op dit moment maken enkele regionale vervoerders er al naar volle tevredenheid gebruik van. Sander: “Maar voor landelijke toepassing op het hoofdrailnet moet meer onderzoek komen. Daarom kozen we bij deze pilot voor een representatief testgebied waar naast de Flirts ook intercity’s en goederentreinen rijden.”

Drie vliegen in één klap

ProRail en NS, die in dit project samenwerken, hebben hoge verwachtingen van de pilot. Sander: “Het conditioneringsmiddel in deze pilot zorgt er namelijk ook voor dat natte bladeren en vuil zich in de herfst minder goed aan de spoorstaaf hechten. Dat is anders dan bij het Sandite, de gel van zand en metaaldeeltjes dat we nu gebruiken om gladheid te bestrijden. Sandite maakt sporen met natte bladeren stroever, terwijl de nieuwe methode voorkomt dat ze erop blijven liggen. Tot slot onderzoeken we ook nog in hoeverre deze conditionering een positief effect heeft op de slijtage en schade aan spoor en wielen.”

Op maat aanpakken

Sander, technisch bestuurskundige, zet zijn tanden graag in concrete problemen: “Geluidsoverlast, blaadjes en slijtage. Allemaal ondermijnend voor de kwaliteit en beschikbaarheid van het spoor. Daar een toepasbare oplossing voor bedenken, vind ik een mooie uitdaging. Het zou fantastisch zijn als we straks het overgrote deel van onze infra het jaar rond én op maat kunnen conditioneren. Als de pilot eind 2021 voltooid is, nemen ProRail en NS daarover samen een besluit.

Duurzame mobiliteit

Bij ProRail kijken we altijd vooruit. Om mensen, steden en bedrijven op een duurzame manier en innovatieve oplossingen met elkaar te blijven verbinden. Wil jij hieraan meewerken? Kijk eens op werkenbijprorail.nl. Sander is deze week ook te volgen via het Instagramaccount van ProRail.

Duurzame mobiliteit

Bij ProRail kijken we altijd vooruit. Om mensen, steden en bedrijven op een duurzame manier en innovatieve oplossingen met elkaar te blijven verbinden. In de serie Duurzame mobiliteit vertellen onze collega's wat zij doen om dit mogelijk te maken.

Lees alle verhalen

Meer over:

Meer nieuws

Spoorwerkcheck

Woon of werk je binnen 300 meter van het spoor? Maak dan gebruik van onze spoorwerkcheck. Je ziet direct welke werkzaamheden in jouw buurt gepland staan.

Dit veld is verplicht en accepteert alleen cijfers en letters en geen spatie

Dit veld is verplicht en accepteert alleen cijfers